آسانسور هم مانند هر دستگاه الکتریکی دیگری برای تامین انرژی به موتور نیاز دارد. موتور آسانسور گیرلس قطعه الکترومکانیکی است که دارای طراحی پیشرفته تری می باشد. برای کاهش هزینه‌ها و مصرف انرژی، می توان از انواع موتورهای گیرلس استفاده نمود. موتور گیرلس(Gearless) با نام موتور ام آر ال(MRL) هم شناخته می‌شود. به همین دلیل آسانسورهایی که از این نوع موتورها استفاده می‌کنند، به آسانسور گیرلس شهرت دارند.
همانطور که از نام موتورهای گیرلس مشخص است، در طراحی آنها هیچ گیربکسی به کار گرفته نشده است. در هر پروژه ساختمانی، سازندگان سعی می‌کنند با توجه به امکانات خود، بهترین آسانسور را نصب کنند.
به خصوص زمانی که تعداد طبقات زیاد است، طراحی و نصب آسانسورِ خوب اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. زیرا در این شرایط، اگر آسانسور سقوط کند یا خراب شود، مشکلات جدی را برای ساکنان به وجود می آورد.
موتور آسانسور گیرلس چیست؟
موتور آسانسور گیرلس دسته ای از انواع موتورهایی است که بدون گیربکس کار می‌کنند. به آسانسورهایی که با استفاده از موتور گیرلس راه اندازی می شوند، به اصطلاح آسانسور گیرلس گفته می‌شود. به کار بردن این موتورها میزان لرزش کابین هنگام حرکت را به حداقل می‌رساند. همچنین تا حداقل ۵۰ درصد در مصرف انرژی الکتریکی آسانسورها صرفه جویی می‌نمایند. دور فلکه کششی موتور این آسانسورها معمولا تحت کنترل اینورتر (Inverter) یا درایو کنترل سرعت می‌باشند.
همچنین موتور گیرلس از جنس آهن ربای دائم یا اصطلاحا Permanent Magnet ساخته شده است و همین امر موجب افزایش راندمان این موتور می شود. در واقع، تابلو فرمان گیرلس یا همان موتور برگشت پذیری بالایی دارد. ترمز آسانسور های گیرلس به صورت الکتریکی است و این آسانسور در مرحله ترمز می‌تواند انرژی ناشی از ترمز را به جای اتلاف به صورت حرارت، مجددا به شبکه لاز گرداند.
انواع موتور گیرلس کدامند؟
موتور گیرلس دارای انواع متنوعی می باشد اما به طور کلی به دو دسته اصلی تقسیم بندی می شوند :
موتورهای گیرلس بشکه‌ای یا درامی
مهم ترین ویژگی های موتور گیرلس بشکه ای یا درامی ابعاد کوچک ، قابلیت نصب درون چاه آسانسور ، وزن کم ، قیمت کم تر نسبت به نوع دیسکی ، عدم نیاز به فن خنک کننده ، قابل کنترل توسط تابلو فرمان آسانسور و …است. با توجه به این موارد بسیار مناسب برای استفاده در آسانسور های بدون موتورخانه یا MRL می باشند.
موتورهای گیرلس دیسکی یا تخت
موتورهای گیرلس دیسکی به دلیل در عرض پخش فضا به اندازه نیاز صورت گیرد ، ضخامت آن ها کاهش یافته و فضای کمتری را می گیرند. از طرف دیگر افزایش تعداد قطب‌های موتور در کنار بزرگ تر شدن قطر فلکه کشش ، برای ارائه یک سرعت ثابت نسبت به نوع بشکه‌ای ، با کاستن از سرعت زاویه‌ای موتور ، حرکت نرم‌تری را ارائه خواهند داد.
اجزای موتور های گیرلس
با توجه به فناوری گیرلس می توان اجزای اصلی این موتور ها را به 3 قسمت کلی زیر تقسیم بندی کرد.
۱) موتور آسانسور گیرلس: در مطالب بالا، مشخصات و ویژگی های موتورهای گیرلس را بیان نمودیم. بهتر است بدانید که نسبت به نمونه های گیربکس، موتور هایی بسیار به صرفه تر و کارآمد تری می باشند. امروزه تنها انتخاب عالی برای نصب یک آسانسور ایمن، موتورهای گیرلس هستند.
۲) ترمز: زمانیکه آسانسور به طبقه مورد نظر شما می رسد، باید توقف کند تا شما بتوانید پیاده شوید. این کار توسط ترمز آسانسور امکان پذیر می شود. همچنین در صورت قطعی برق، کابین را به طبقه همکف منتقل و درها را باز می نماید تا مسافران بتوانند از آسانسور خارج شوند.
۳) گاورنر آسانسور: این قطعه مسئول کنترل سرعت است. چنانچه سرعت آسانسور به طور ناگهانی افزایش یابد، این قطعه، با کشیدن کفشک ترمز ، سرعت آسانسور را کنترل می نمایدو در نهایت منجر به توقف کامل آسانسور می شود.
سیستم ایمنی در آسانسورهای گیرلس
معمولاً در آسانسورهای گیرلس، ترمز از نوع جمع شونده خارجی است که از دو نوع کفشک تشکیل شده است. طراحی ترمز در آسانسورهای گیرلس به گونه ای است که بتواند به طور مستقل عمل کند و قبل از باز شدن پاراشوت یا چتر نجات، کابین آسانسور را از حرکت متوقف نماید.
جنس کفشک های آسانسور باید در برابر ساییدگی و خراش، مقاومت خوبی داشته باشند، قابلیت ارتجاعی و مقاومت حرکتی و گرمایی قابل قبولی داشته باشند و در آب و هوای مرطوب و دیگر شرایط مخرب طبیعی، استحکام داشته باشند.
مزایای موتور گیرلس آسانسور
طراحی و ساخت موتور های گیرلیس در طول سالیان پیشرفت چشمگیری داشته است. همین موضوع باعث استفاده روز افزون این موتور در آسانسورها شده است . از جمله مزایای این موتورها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- موتور گیرلس نسبت به سیستم کششی گیربکسی دارای بازدهی مکانیکی بیشتری می باشد.
- میزان باردهی موتور گیرلس نسبت به موتور کشش القایی بازدهی الکتریکی بیشتر است.
- موتور گیرلس نسبت به موتورDC موتوری – ژنراتوری بازدهی الکتریکی بیشتری را ارائه می کند.
- بازدهی الکتریکی موتور گیرلس نسبت به سیستم های هیدرولیکی بیشتر است.
- موتور گیرلس به خاطر ابعاد کوچکی که دارد موجب محدود کردن موتورخانه (MRL) می شوند.
- موتور گیرلس نسبت به سایر موتورهای آسانسور کمتر خراب می شود و نیاز کمتری به تعمیر و نگهداری دارند.
- حذف عمل روغن کاری گیربکس در آسانسورهایی که از موتور گیرلس استفاده می کنند موجب کاهش هزینه و همچنین زمان برای سرویس و نگهداری می شود.
- موتور گیرلس حرکتی بسیار نرم را ، به وسیله مدار الکتریکی و گلاتور سرعت (که سرعت حرکت موتور را کنترل می کند) فراهم می کند. از آنجایی که ساختار انتقال وجود ندارد، درایو تسمه بدون حرکت و لغزش وجود ندارد. آسانسور با دقت بالا و عملکرد قابل اعتماد کار می کند و هیچ صدای و لرزش وجود ندارد.
- با استفاده از موتور گیرلس و حذف استفاده از روغن در آسانسورها خسارت های کمتری به محیط زیست وارد می شود. زیرا از آلودگی و مشکلات نگهداری ناشی از نشت روان کننده جلوگیری می کند.
- استفاده از موتور گیرلس سبب حذف چرخ دنده ها ، فلایویل ، روغن ، بلبرینگ دور بالا و کوپلینگ می شود.
معایب موتور گیرلس آسانسور
- در کنار مزایایی که برای این موتور ارائه نمودیم لازم است تا معایب آن را نیز ذکر نماییم. معایب موتور گیرلس عبارتند از :
- موتور گیرلس نسبت به سایر موتور آسانسورها از قیمت بالاتری برخوردار است.
- برای نصب موتور گیرلس نیاز به افراد با تجربه و متخصص می باشد.
- برخی شرکت های آسانسوری تجربه و تخصص کافی در زمینه موتورهای گیرلس ندارند.
- در محیط های صنعتی که آلوده به ذرات جامد و گاز مخرب هستند برای استفاده از موتور گیرلس آسانسور با محدودیت مواجه هستیم.
دلایل استفاده از موتور آسانسور گیرلس
با توجه به مطالبی که در رابطه با مزایای آسانسورهای گیرلس ارائه نمودیم، می‌توانید دلیل برتری در استفاده از این موتورها در ساختار آسانسورها متوجه شوید. موتورهای گیرلس امکان استفاده از آسانسورها در سرعت‌های بالای ۳ متر را فراهم می‌کنند.
استفاده از این موتورها باعث کاهش تعداد اجزاء دوار دور کم، حذف گیربکس، کاهش صدا و لرزش، کاهش تأثیر بالانس قطعات دوار و صدای بلبرینگ‌ها حذف گیربکس، فلایویل و هندویل و حذف کوپلینگ می‌شوند. تمام این موارد باعث می شود تا آسانسور گیرلس با صدای کمتری نسبت به آسانسورهای دارای موتور گیربکس کار کنند.
به علاوه، موتورهای گیرلس به دلیل وزن مناسب و ابعاد جمع و جور و حذف استفاده از روان کننده ها، آسیب کمتری به محیط زیست وارد می کنند. از سوی دیگر تعمیر و نگهداری آسانسورهای آنها آسان و ارزان بوده و استهلاک کمی دارند. در واقع، حذف گیربکس در این موتورها موجب افزایش راندمان و همچنین کاهش تلفات سیستم می‌شود.
امیدواریم که با مطالعه این مقاله اطلاعات مورد نیاز در مورد آسانسور های گیرلس به دست آورده باشید. چنانچه در مورد طراحی و نصب آسانسور برای پروژه خود نیازمند دریافت مشاوره و راهنمایی هستد می توانید با کارشناسان مجرب و با تجربه شرکت سحر فراز تماس برقرار نمایید.
همچنین این مجموعه همواره در تلاش است تا با فروش قطعات مورد نیاز اسانسور از برندهای متنوع و با کیفیت بتواند نیاز شما مشتریان را برآورده نماید. برای مشاهده محصولات و استعلام قیمت تابلو فرمان آسانسور ، موتور و سایر قطعات مورد نیاز خود به فروشگاه اینترنتی شرکت مراجعه نمایید.
