موتور آسانسور چیست؟
امروزه تقریباً تمام ساختمان های بلند دارای آسانسور هستند به همین دلیل هنگام انتخاب نوع آسانسور، باید به یکسری فاکتورها دقت شود. یکی از مؤلفه های کلیدی در انتخاب آسانسورها، موتور آن هاست. موتور آسانسور انرژی الکتریکی را به انرژی مکانیکی تبدیل می کند و باعث حرکت کابین آسانسور در بین طبقات به بالا و پایین می شود. در واقع بدون موتور، آسانسورها کابین های فلزی بی مصرفی هستند؛ به همین دلیل در این مقاله در نظر داریم درباره انواع موتور آسانسور صحبت کنیم؛ پس با ما همراه باشید.
انواع موتور آسانسور
موتور آسانسور (Elevator Motor) نیز مانند هر وسیله دیگری انواعی دارد که شما می توانید براساس نیاز و عملکردی که از آن انتظار دارید از بین آن ها انتخاب و خریداری کنید. در ادامه مقاله با برخی از انواع پرکاربرد موتور آسانسور آشنا می شوید.
موتورهای آسانسور بر دو نوع موتور گیربکسی و موتور گیرلس هستند، این موتورها با هم تفاوت هایی دارند که در ادامه به آن ها می پردازیم:
موتورهای الکتریکی گیربکس دار
در سال‌های گذشته برای تامین نیروی محرکه آسانسورها از موتورهای جریان مستقیم استفاده می‌شد که رفته‌رفته با توجه به جایگزینی برق جریان متناوب و استفاده آن در سراسر دنیا موتورهای جریان متناوب جایگزین موتورهای الکتریکی جریان مستقیم شدند.
موتورهای الکتریکی معمولا سرعت چرخش زیادی دارند اما گشتاور تولیدی آن‌ها قابل توجه نیست و نمی‌توانند برای بلند کردن اجسام سنگین مورد استفاده قرار گیرند. به همین دلیل بر روی خروجی این موتورها یک گیربکس قرار داده میشود. منظور از قرارگیری گیربکس بر روی خروجی این موتورها این است که شفت خروجی آن‌ها به ورودی یک گیربکس متصل میشود.
گیربکس وسیله است که از چندین چرخ‌دنده تشکیل شده است. با استفاده از اتصال چرخ‌دنده‌ها با سایزهای متفاوت سرعت خروجی گیربکس نسبت به سرعت ورودی آن کاهش می‌یابد؛ یعنی سرعت چرخش شفت خروجی گیربکس ضریبی از سرعت چرخش موتور خواهد بود. با این روش قدرت خروجی گیربکس نسبت به ورودی آن افزایش می‌یابد.
گیربکس‌ها با مشخصه‌ای به نام ضریب تبدیل شناخته می‌شوند که به‌وسیله آن می‌توان متوجه شد که سرعت چرخش شفت خروجی گیربکس چه ضریبی از سرعت چرخش موتور است. رابطه سرعت و قدرت در گیربکس‌ها عکس یکدیگر است یعنی به هر نسبتی سرعت کاهش یابد به همان نسبت قدرت افزایش خواهد یافت. موتورهای الکتریکی گیربکس دار در آسانسورها خود به دو دسته تقسیم می‌شوند. موتورهای گیربکس دار تک سرعته و موتورهای گیربکس دار دو سرعته.
موتور گیربکس تک سرعته آسانسور (VVVF)آسانسور
در موتورهای گیربکسی تک‌سرعته، دورِ موتور ثابت بوده و کابین با سرعت ثابت حرکت می‌کند. هنگام نزدیک شدن کابین به تراز طبقه از طریق ترمز، شتاب منفی ایجاد می‌گردد. با کاهش سرعت، کابین نهایتا در ترازِ طبقه متوقف میشود. در این سیستم، دور موتور توسط مداری الکتریکی کنترل می‌گردد و سرعت را در بازه‌ی زمانی کوتاهی به آرامی از صفر به حداکثر و بالعکس می‌رساند.
با استفاده از تغییر ولتاژ و فرکانس موتور، سرعت به صورت پیوسته تغییر یافته و تکانه‌های ناشی از تغییر سرعت به حداقل می‌رسد. در این سیستم تکانه‌های شتاب اولیه و ترمز برای مسافر محسوس است.
موتور گیربکس دوسرعته آسانسور
این نوع موتور، دو سیم‌پیچ و دو سرعت برای حرکت دارد. هنگام شروع حرکت، از دور تند استفاده میشود. از یک مقاومت سری برای محدود کردن جریان استفاده میشود که کاهش تدریجی میدان این مقاومت باعث شتاب‌گری آرام آسانسور میشود. در نزدیکی تراز طبقه، موتور با سیم‌پیچ دور کند حرکت می‌کند و سیم‌پیچ دور تند از مدار خارج میشود.
با نزدیک شدن به تراز طبقه مد نظر، سرعت بصورت تدریجی کاهش می‌یابد. در نهایت برق قطع شده و با استفاده از ترمز، کابین در تراز طبقه متوقف میشود. برای کاهش تکانه‌های شتاب اولیه و ثانویه و همچنین ضربه‌های توقف، از یک چرخ فلزی به نام فلایویل که به موتور متصل است استفاده میشود تکانه‌ها و ضربه‌های این موتور نسبت به موتور تک‌سرعته خفیف‌تر بوده و همچنین در سیستم آسانسور مجهز به موتورهای گیربکسی دو سرعته، قابلیت دستیابی به سرعت‌های بالاتر نیز وجود دارد.
موتور گیرلس با بدون گیربکس
موتور گیرلس یکی دیگر از انواع موتور آسانسور است. این موتورها دارای فناوری جدیدی هستند که عبارتند از آهنرباهای دائمی که بر عملکرد آن ها اثرگذار است. این نوع از موتورها کاهنده و گیربکس یا جعبه دنده ندارند و به همین دلیل اندازه آن ها به نسبت موتورهای گیربکس دار کوچک تر است و فضای وسیعی را اشغال نمی کنند.
علاوه بر این، موتورهای گیرلس بسیار قدرتمند هستند و مستقیماً در شفت یا چاه آسانسور نصب می شوند و به همین دلیل اصطکاک و سر و صدای کمتری ایجاد می کنند. هم چنین این موتورها به شما کمک می کنند تا در حدود چهل درصد در مصرف برق صرفه جویی کنید.
موتورهای گیرلس نسبت به موتورهای گیربکس دار از فناوری جدیدتری استفاده می کنند بنابراین، مشخص است که هدف از طراحی و ساخت آن ها بهبود عملکرد موتورهای آسانسور است. البته با وجود تمام مزایایی که موتور گیرلس یا بدون گیربکس دار دارد، باز هم نمی تواند برخی از ویژگی های موتورهای گیربکس دار را پوشش دهد.
در موتورهای گیرلس، نیروی موتور به طور مستقیم به روتور فلکه موتور آسانسور انتقال داده می شود و گیربکس یا جعبه دنده به عنوان یک واسطه عمل نمی کند. موتورهای گیرلس بیشتر برای آسانسورهای پرسرعت پیشنهاد می شود زیرا به دلیل حذف گیربکس، سرعت آسانسور بیشتر می شود.
موتور آسانسور هیدرولیک
موتور هیدرولیک امن ترین موتور آسانسور است. این موتور براساس قوانین فیزیک و پاسکال عمل می کند. آسانسور نیازمند موتور با توان بالا است؛ زیرا تمام نیروی حرکتی آن توسط موتور تامین می شود. در واقع موتور آسانسور هیدرولیک به صورت مبدل انرژی عمل می کند؛ انرژی الکتریکی را به انرژی مکانیکی تبدیل می کند و باعث حرکت آسانسور می شود.
انواع موتور آسانسور هیدرولیک عبارت اند از:
موتور هیدرولیک خشک
این نوع موتورها همان طور که از اسمشان مشخص است در محیطی خشک کار می کنند که باعث میشود سر و صدای بسیاری تولید کنند.
از این نوع موتورها به دلیل سر و صدای زیاد در محیط های باز استفاده می شود؛ به همین دلیل امنیت کمی نسبت به مدل روغنی دارند.
نحوه انتخاب موتور آسانسور
همان گونه که بیان کردیم انواع موتور آسانسور در ظرفیت ها و با قطعات گوناگون طراحی و توزیع می شوند. جهت انتخاب موتور آسانسور مورد نیاز شما باید موارد مختلفی را مد نظر قرار دهید. نوع موتور، توان موتور، سرعت جابجایی کابین و ظرفیت آن از جمله گزینه هایی هستند که شما باید جهت خرید موتور آسانسور مدنظر قرار دهید.
با این وجود به طور حتم یکی از مهمترین عوامل در انتخاب موتور آسانسور توان موتور خواهد بود. شما می توانید توان موتور آسانسور را با استفاده از فرمول محاسبه، اندازه گیری کرده و گزینه مورد نظر را انتخاب نمایید. توان انواع موتور آسانسور را می توانید با استفاده از فرمول P=((G*V) /N) *9.81 اندازه گیری کنید.
در این فرمول P به عنوان توان، موتور V سرعت مدنظر برای کابین، G به عنوان حداکثر بار یا وزن نفرات کابین و همچنین N به عنوان یک پارامتر موتور معادل 0.5 تا.0.7 در نظر گرفته می شوند.
به طور کلی جهت انتخاب موتور مناسب از بین انواع موتور آسانسور چهار فاکتور مهم را مد نظر قرار دهید
- ظرفیت آسانسوری که آن را طراحی کرده اید.
- میزان برق مصرفی بر حسب کیلو وات
- انتخاب بر اساس قدرت موتور
- انتخاب موتور مناسب با توجه به ترافیک مجموعه آسانسور و ساختمان مورد استفاده
- چنانچه قصد دارید از آسانسور خود بدون موتورخانه استفاده کنید باید از موتورهای گیرلس استفاده کنید.
نصب آسانسور در شرکت سحرفراز
نکته ای که حائز اهمیت است این می باشد که کلیه نیروی جابه جایی ضروری در آسانسورهای کششی توسط موتور اینورتر آسانسور تأمین نمیشود بلکه تامین بخشی از نیروی آن برعهده وزنه تعادل است. بدین منظور اگر ساختمانی که می خواهید آسانسور را نصب کنید دارای طبقات زیادی است، بهتر است از موتور درایو گیرلس استفاده کنید.
در نهایت این موضوع را مد نظر داشته باشید که مصرف انرژی یکی از بزرگترین هزینه های یک ساختمان است، بنابراین در هنگام انتخاب آسانسور نیز به این نکته توجه ویژه ای داشته باشید. برای کسب اطلاعات بیشتر با کارشناسان سحرفراز تماس بگیرید.
